Girişim ve girişimcilik notları – 5
Hayat, beklenmedik bir anda önümüze beklenmedik kapılar açabiliyor. Girişimcilerin, her an her şey için hazır olması ve bu fırsatları en iyi şekilde değerlendirmesi gerekiyor.
Bu noktada bir girişimcinin her an elinin altında hazır bulundurması gereken en önemli konu “pitch deck”tir. Dilimize “yatırımcı sunumu” olarak çevirebileceğimiz pitch deck için, genellikle powerpoint, keynote vb. slayt araçlarıyla geliştirilmiş, yatırımcılara veya hedef kitlemize şirketimiz, iş planımız veya ürünümüzle ilgili bilgi verebileceğimiz sunumlar diyebiliriz. Girişimciler için iyi bir iletişim aracı olmakla birlikte, girişimcinin kendini en iyi şekilde anlatabilmesi açısından da oldukça önemli bir fırsattır. Daha önce kaleme aldığımız tüm hususları göz önünde bulundurarak iş fikrimizi artık ayaküstü bile anlatabilecek hazırlığımız olmalı.
Pitch sunumunun en güzel noktası, karşımızdaki kişinin bize çok uzun zaman ayıramadığı anlarda dahi gerçekleştirilebilir olmasıdır. Değer önerimizle ilgili her şeyi, düzeni, sınırları, verilmek istenen mesajı belirlenmiş bir sunum ve konuşma planıyla hazırlamak çok önemli bir husustur. Kısacası basit, öz ve herkes tarafından anlaşılabilir olmak oldukça önemli. Basit bir sunum hazırlamakta güçlük çekiyorsak iş planımızı, iş fikrimizi yeniden gözden geçirmemiz gerekir.
Özetlersek, aynı kanvas iş modelinde oluşturduğumuz gibi benzer basitlikte, her şeyin daha net anlaşıldığı bir sunum ve konuşma planı oluşturmuş oluyoruz. Böylece herkes tam olarak ne iş yapmak istediğimizi, neleri başarmaya çalıştığımızı ve ilgili tüm detayları görmüş olur. Aynı zamanda girişimciler olarak değer önerilerimizin kapsamı hakkında eksikliklerimizi keşfetmiş oluruz.
Kocaeli Üniversitesi Teknoloji Transfer Ofisi Kuluçka Merkezi olarak, çalışma yöntemimizin başlangıcında tüm ön kuluçka girişimcilerimizden pitch sunumu hazırlamalarını talep ediyoruz. Bu sunumlarla kendilerini anlattıkları panellerimizde ön kuluçkaya dahil olmalarını sağlıyoruz. Bununla da yetinmiyor, girişimcilerimize verilen mentör hizmetleriyle pitch sunumlarını sürekli yenilemelerini, revize ederek güncellemelerini sağlıyoruz.
Hatta hazırlanan pitch sunumlarının her revizyonunda birçok kör noktanın olduğunu görebiliyoruz. Bu kör noktaların âtıl alan olmaktan çıkartılmasıyla yeni iş fikri ile ilgili yapı taşları keşfedilebiliyor. Bu da aslında girişime destek veren mentörün uzmanlığı ve yeterliliği ile kısa zamanda sonuç verebilecek bir durum.
Etkili pitch sunumu hazırlarken, beraber çalıştığımız girişimcilere de mutlaka anlattığımız bir takım meslek sırlarımızı sizlerle de paylaşmak isteriz. Bu kapsamda öncelikle vurgulamamız gereken şey, pitch sunumunun 12-15 slaytı geçmeyecek şekilde hazırlanmış olmasıdır.
Sunumumuzu hazırlarken ilk olarak hangi formatta olacağını, sunumu hazırlarken hangi programın kullanılacağını iyi belirlemeliyiz. Hatta sunum hazırlık sürecini bitirdiğimizde birçok farklı formatta sunuma hazır hale getirmemiz gerekiyor. Böylelikle sunumumuz farklı platformlarda da çalışacak, odaklanmamız gereken birçok şey varken bir de “acaba sunumum açılacak mı, çalışacak mı?” gibi endişeleri kafamıza takmamıza gerek kalmayacaktır.
Gelelim sunumumuzun anahtar içeriğinin nasıl olacağına…
Başlangıç: Öncelikle bir kapak sayfası hazırlamalıyız. Burada şirket adı, sunumu yapan kişinin bilgileri ve girişim ile ilgili bilgilere yer verebiliriz.
Özet: Kısa ve özet bir şekilde ne iş yapmak istediğimizi anlatmalıyız. Bu özet bir veya iki cümleyi geçmemeli. Eğer bir ya da iki cümleyle durumumuzu anlatamıyorsak kanvas iş modelimizden destek alabiliriz.
Problem: Problemi iyi tanımlamalıyız. Neyi çözüyoruz? Sorun olan şeyleri bireyler nasıl yaşıyor?
Çözüm: Çözümümüz nedir? Bireylerin sorun olarak gördüğü şeyi nasıl çözüyoruz?
Ürün: Bu çözüm için oluşturduğumuz ürün nedir? Ürünün özgün, üstün yönleri nelerdir? Alt yapısında kullandığımız teknoloji nedir? Ürünümüz nasıl çalışıyor? Neye benziyor?
Pazar: Pazarı anlatırken, gerçekleştirmiş olduğumuz pazar analizinden yararlanmamız ve bunların kendi içerisinde tutarlı olmaları önemlidir. Ürünümüzün pazardaki yeri, pazarın büyüklüğü, müşteri potansiyeli nedir?
İş Modeli: Pitch sunumumuzun kalbi tam olarak bu slayt olacaktır. Potansiyel yatırımcılar bu noktayı daha dikkatli dinleyecek ve takip edeceklerdir. Bu nedenle onların isteyeceği bilgileri hap şeklinde vermeliyiz. Nasıl para kazanacağımızı, satacağımız şeyin tam olarak ne olduğunu, beklenen müşteri sayılarımızı, nasıl bir ciro öngördüğümüzü net ve kısa bir biçimde tanımlamalıyız.
Pazara giriş stratejisi: Müşterilerimize nasıl ve nereden ulaşacağız?
Ekip: Ekibimiz neden önemli? Bizi ve ekibimizi ayrıcalıklı kılan şey ne? Tecrübelerimiz neler? Ortaklıklar nasıl? Ekibimizde bulunan kişilerin sahip olduğu özellikler neler?
Geçmiş başarı: Öncelikle değer önerimizle ilgili geçmiş deneyimlerimiz neler? Şu an ürünümüz çalışır durumdaysa başarı hikayemiz nedir? Nasıl gelişti? Müşterilerimizin tepkileri neler oldu?
Rekabet: Rakiplerimiz kim ve onlardan neleri daha iyi yapıyoruz? Yaratmış olduğumuz fark nedir? Rakiplerimizle kendimizi karşılaştırdığımızda biz nereyi hedefliyoruz.
Yatırım: Ne kadar yatırıma ihtiyacımız var? Bu geliri nerede ve ne için kullanacağız? Ürünümüzün son durumu ve yatırımımızın geri dönüşü nasıl olabilecek?
Sunumumuzu yukarıda sıraladığımız unsurları dikkate alarak hazırlarsak, bizi dinleyecek olanlara da anlamaları için yardım etmiş oluruz.
Son olarak ihtiyacımız olan ipuçlarını da aşağıda paylaşıyorum…
Pitch sunumu hazırlarken işimize yarayacak önemli ipuçları:
● Hazırladığımız slaytların fontuna, süreklilik arz etmesine özen göstermeli, böylece dikkatlerin dağılmasına izin vermemeliyiz.
● Sunumumuzu yaparken örneklerimizi gerçek hayat ile örtüştürmeli ve yatırımcının ilgisini çekmeliyiz.
● Bu yolculukta bizimle olan ve olması planlanan ekip arkadaşlarımızın varlığını anlatmalıyız. Unutmamalıyız ki, tek başımıza hiçbir şeyi tam anlamıyla yapamayız. Her şeyin üstesinden tek başımıza gelemeyiz. Bu yatırımcının gözünde iyi bir izlenim bırakmaz.
● Hazırladığımız sunuma çok iyi çalışmalıyız.
● En önemlisi, daha önceki yazılarımızda da bahsettiğimiz gibi, öz güvenimizi her zaman yanımızda taşımalıyız!